12 fev
İnsan haqqında maraqlı məlumatlar
Bu gün tibb elmi canlı aləmin ən mükəmməl varlığı sayılan insanı tam öyrənə bilməyib. Tibb elminin insanla bağlı b vaxta qədər nail olduğu kəşflər də heyrət doğurur.
Bu kəşflərin bir qismi aşağıdakılardır:
- İnsan ürəyi gündə orta hesabla 100 dəfə döyünür:
- İnsan bədənindəki damarların uzunluğu 96 min kilometrdir:
- Hər insan həyatı ərzində 22 kiloqram dəri itirir
- Sağlam insanın dırnağının tam inkişafı 4-6 ay davam edir:
- Barmaqlar insanın ömrü ərzində 25 milyon dəfəyə yaxın açılıb-yumulur
- Dünyaya gəlməsinə az müddət qalmış ana bətnindəki uşaqlar rok musiqisinə və yüksək səsə təpik ataraq reaksiya verirlər:
- Hər 20 nəfərdən birində, xüsusən də kişilərdə qabırğaların 1-i artıq olur:
- Böyrəklər gün ərzində qanı 300 dəfə təmizləyirlər:
- İnsanın başında 100 minə yaxın saç olur:
- İnsan genləri ilə şimpanze genləri arasında bənzərlik 98,4 faizdir:
- 300 sümüklə dünyaya gələn insanda yetkinlik dövründə sümüklərin sayı 206-a düşür:
- Diş minası insan bədənində ən sərt maddədir
- İnsan aclıqdan əvvəl yuxusuzluqdan ölür:
- Hər min körpədən biri tək dişlə doğulur.
Qeyd:
1µm (mikrometre)= 1/1.000 (10-3) mm
1 nm (nanometre) = 1/1000µm= 1/1.000.000 (10-6) mm
Bu kəşflərin bir qismi aşağıdakılardır:
- İnsan ürəyi gündə orta hesabla 100 dəfə döyünür:
- İnsan bədənindəki damarların uzunluğu 96 min kilometrdir:
- Hər insan həyatı ərzində 22 kiloqram dəri itirir
- Sağlam insanın dırnağının tam inkişafı 4-6 ay davam edir:
- Barmaqlar insanın ömrü ərzində 25 milyon dəfəyə yaxın açılıb-yumulur
- Dünyaya gəlməsinə az müddət qalmış ana bətnindəki uşaqlar rok musiqisinə və yüksək səsə təpik ataraq reaksiya verirlər:
- Hər 20 nəfərdən birində, xüsusən də kişilərdə qabırğaların 1-i artıq olur:
- Böyrəklər gün ərzində qanı 300 dəfə təmizləyirlər:
- İnsanın başında 100 minə yaxın saç olur:
- İnsan genləri ilə şimpanze genləri arasında bənzərlik 98,4 faizdir:
- 300 sümüklə dünyaya gələn insanda yetkinlik dövründə sümüklərin sayı 206-a düşür:
- Diş minası insan bədənində ən sərt maddədir
- İnsan aclıqdan əvvəl yuxusuzluqdan ölür:
- Hər min körpədən biri tək dişlə doğulur.
Sadəcə rəqəmlər ilə ifadə edildikdə belə insanın nə qədər möhtəşəm bir sənət əsəri olduğunu görmək mümkündür.
- Bir insandakı ümumi hüceyrə sayısı 100 trilyondur.
- Bir insandakı fərqli hüceyrə növləri 210-a yaxındır.
- Hər saniyə ölən hüceyrə sayısı təxminən 50 milyondur. Hər saniyə yaradılan yeni hüceyrə sayısı da təxminən 50 milyondur.
- Ümumi eritrosit sayısı 25 trilyondur. Ümumi leykosit sayısı 25-100 milyard arasındadır .
- Ümumi sinir hüceyrəsinin sayısı 30 milyarddır. (bir milçəkdə 100 min, siçan beynində isə 10 milyon sinir hüceyrəsi mövcuddur).
- Beyin qabığındakı (korteks) sinir hüceyrəsi sayısı 10 milyarddır.
- Beyincik korteksindəki hüceyrələrin sayısı 10 milyarddır.
- Bütün sinir hüceyrələrinin ümumi sinaps cəmi 100 trilyondur.
- Normal şəraitdə gündəlik ölən sinir hüceyrələrinin sayısı 50000-100000-dir.
- Bir xatırlama prosesində fəal olan beyin hüceyrəsinin sayı 10 milyon - 100 milyondur.
- Mədə turşusu istehsal edən hüceyrə sayı (kişidə) təqribən 1 milyard, (qadında) təqribən 820 milyondur.
- Ən kiçik hüceyrə olan spermaların boyu - 3-5 µm-dir.
- Beyindəki qlia hüceyrələrinin boyu isə 5 µm-dir.
- Ən böyük hüceyrə olan yumurta hüceyrəsinin diametri 100-120 µm-dir.
- Bir qaraciyər hüceyrəsinin ortalama böyüklüyü 30-50 µm-dir.
- Bir eritrositin diametri 7 µm-dir.
- Bir böyrək hüceyrəsinin nüvəsinin diametri 6.2 µm-dir.
- Metafazda düzülmüş xromosomların ümumi sahəsi 4.5 µm-dir.
- Bir mitoxondrinin diametri 0.5-1.2 µm-dir.
- Bir ribosomun diametri 12-20 nm-dir.
- Hüceyrə zərinin ümumi qalınlığı 8.0 nm-dir.
- Bir amin turşusu molekulunun boyu 0.8-1.1 nm-dir.
- Bir atomun diametri 0.1-0.5 nm-dir.
- Üst dəri Epidermus hüceyrəsinin ömrü 4.3 gündür.
- Ayaq dabanı epidermus hüceyrəsinin ömrü 19.1 gündür.
- Nəfəs borusunu döşəyən epitel hüceyrəsinin ömrü 47.6 gündür.
- Ağciyər alviol hüceyrəsinin ömrü 8.1 gündür.
- Eritrositlərin ömrü 120 gündür.
- Böyrək epiteli hüceyrəsinin ömrü 286 gündür.
- Sümük hüceyrəsinin ömrü 25-30 ildir.
- Sinir hüceyrələri isə ömür boyu çalışırlar.
Qeyd:
1µm (mikrometre)= 1/1.000 (10-3) mm
1 nm (nanometre) = 1/1000µm= 1/1.000.000 (10-6) mm
1079
