DevOps nədir?
DevOps (Development Operations) proqram inkişafı və IT əməliyyatları arasında daha sıx əməkdaşlığı və inteqrasiyanı təmin edən bir yanaşmadır. DevOps, proqram təminatının daha sürətli və effektiv şəkildə inkişaf etdirilməsi və yerləşdirilməsi məqsədini güdür. Bu yanaşma, proqram inkişafı və IT əməliyyatları arasındakı ənənəvi sərhədləri aradan qaldıraraq, daha koherent və çevik iş prosesləri təmin edir.
DevOps-nun Əsas Məqsədləri
Sürət və Çeviklik: DevOps, proqram təminatının inkişafını və yerləşdirilməsini sürətləndirmək məqsədini güdür. Avtomatlaşdırma və davamlı inteqrasiya (CI/CD) vasitəsilə inkişaf dövrü qısaldılır.
Keyfiyyət və Stabilite: Avtomatlaşdırılmış testlər və monitorinq vasitəsilə proqram təminatının keyfiyyəti artırılır və sistemin stabilliyi təmin edilir. Proqramın hər bir versiyası əvvəlki versiyalardan daha stabil olmalıdır.
Əməkdaşlıq və Kommunikasiya: DevOps, inkişaf və əməliyyat komandaları arasında daha sıx əməkdaşlıq və kommunikasiya təmin edir. Bu, problemlərin daha tez həll edilməsinə və inkişaf prosesinin daha səmərəli olmasına kömək edir.
Avtomatlaşdırma: DevOps, proqram inkişafı və yerləşdirilmə proseslərində avtomatlaşdırmanı təşviq edir. Bu, manuel əməliyyatları azaldaraq insan səhvlərini minimuma endirir və resursları daha effektiv istifadə edir.
Davamlı İnkişaf və Qayda: DevOps, proqram təminatının davamlı olaraq inkişaf etdirilməsi və yenilənməsi prinsipini qəbul edir. Davamlı inteqrasiya və davamlı çatdırılma (CD) metodları istifadə olunur.
DevOps Tərkibindəki Əsas Prinsiplər
Davamlı İntegrasiya (Continuous Integration, CI): İnkişaf etdiricilər, kod dəyişikliklərini tez-tez (gündəlik və ya həftəlik) birləşdirir və bu dəyişikliklər avtomatlaşdırılmış testlərdən keçir. CI, səhvləri erkən aşkar etməyə və onları tez düzəltməyə kömək edir.
Davamlı Çatdırılma (Continuous Delivery, CD): CI-nin bir addımı olaraq, kod dəyişiklikləri avtomatik olaraq yerləşdirilməyə hazır vəziyyətə gətirilir. Bu, proqram təminatının istifadəçilərə daha sürətli çatdırılmasını təmin edir.
Avtomatlaşdırılmış Testlər: Avtomatlaşdırılmış testlər proqramın səhvsiz işlədiyini yoxlamağa kömək edir. Bu testlər, kod dəyişiklikləri edildikdə, proqramın əvvəlki funksiyalarının təsirini qiymətləndirməyə imkan verir.
İnfrastruktur Kodu (Infrastructure as Code, IaC): İnfrastrukturun avtomatlaşdırılmış şəkildə konfiqurasiya edilməsi və idarə olunması. Bu yanaşma, sistem resurslarının təkrar istifadə və tənzimlənməsini asanlaşdırır.
Monitorinq və Loglama: Proqram təminatının işləmə vəziyyətini izləmək və logları toplamaq. Bu məlumatlar, performans problemlərini və ya səhvləri tez aşkar etməyə kömək edir.
Geri Dönüş və Təkmilləşdirmə: Davamlı olaraq geribildirim toplamaq və proqram təminatını bu geribildirimlərə əsasən təkmilləşdirmək. Bu yanaşma istifadəçi tələblərinə uyğunlaşmanı təmin edir.
DevOps Alətləri və Texnologiyaları
- Jenkins: CI/CD proseslərini avtomatlaşdırmaq üçün geniş istifadə olunan açıq mənbəli bir vasitədir.
- Docker: Konteynerləşdirilmiş tətbiqləri inkişaf etdirmək və yerləşdirmək üçün istifadə olunur.
- Kubernetes: Konteynerlərin avtomatlaşdırılmış idarə olunması üçün istifadə olunur.
- Ansible, Puppet, Chef: İnfrastrukturun avtomatlaşdırılmış idarə olunması üçün alətlərdir.
- Git: Kodun versiya idarə edilməsi üçün istifadə olunur.
DevOps-un Faydaları
- Sürət: Proqram təminatının daha sürətli inkişafı və yerləşdirilməsi.
- Keyfiyyət: Daha az səhv və daha yüksək keyfiyyətli proqram təminatı.
- İnkişaf Etməyə Uyğunlaşma: Müştəri tələblərinə daha sürətli və uyğunlaşan inkişaf.
- Effektiv Resurs İstifadəsi: Daha az insan müdaxiləsi və daha az insan səhvi.
DevOps, proqram inkişafı və IT əməliyyatları arasında əməkdaşlığı gücləndirərək və avtomatlaşdırma vasitələrindən istifadə edərək daha sürətli, keyfiyyətli və stabilliyi artıran proqram təminatının inkişafını təşviq edir. Bu yanaşma, müasir proqram təminatı inkişafı və əməliyyat mühitində əvəzsizdir və müasir IT sahəsində uğurlu olmaq istəyən hər kəs üçün vacibdir.
